Call for papers

Zapraszamy do nadsyłania propozycji tekstów do kolejnego numeru czasopisma naukowego „Polisemia” (1/2022). Prowadzimy nabór zarówno artykułów do numeru tematycznego, jak i esejów, krótkich interpretacji i recenzji do działu Montaże.

Niniejszy numer „Polisemii” poświęcony zostanie BLOKOWI WSCHODNIEMU – zagadnieniom związanym z grupą komunistycznych państw pod dominacją Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich oraz państw satelickich. Zachęcamy do zgłaszania tekstów dotyczących wszelakich przejawów kultury, tekstów literackich, kina, estetyki, zjawisk społeczno-kulturowych. Interesują nas nie tylko teksty o charakterze historycznym, ale również takie, które podejmą temat codzienności i twórczości w postkomunistycznym świecie.

W planowanym numerze pragniemy przyjrzeć się całemu blokowi wschodniemu, dlatego interesują nas nie tylko artykuły o charakterze komparatystycznym odwołujące się np. do problematyki kilku państw czy zjawisk na nie oddziałowujących, ale także teksty poświęcone specyfice jednego z wybranych państw.

Proponowane obszary zainteresowań:

• Wschód – Zachód – zależności, napięcia, inspiracje,

• socjalistyczna popkultura i jej gwiazdy; międzynarodowe gwiazdy demoludów,

• architektura i sztuka realizmu socjalistycznego,

• radziecki monolit i jego mniejszości – emancypacja mniejszości narodowych w ZSRR,

• socjalistyczne wizje przyszłości w literaturze, kulturze i sztuce, a także wizje rozwoju ludzkiego gatunku,

• lokalna różnorodność w dobie komunistycznej jednolitości,

• dziedzictwo komunizmu,

• problematyka gender w okresie komunizmu,

• gender w postkomunistycznej rzeczywistości,

• praktyki kulturowe proletariatu,

• powidoki komunizmu – życie, kultura i sztuka w postkomunistycznym świecie.

Proponowana lista zagadnień nie wyczerpuje problematyki numeru, dlatego zachęcamy też do nadsyłania własnych propozycji.

Teksty (wraz z bibliografią, tytułem, abstraktem i słowami kluczowymi w języku polskim i angielskim) prosimy przesyłać na adres e-mail redakcji (redakcja@polisemia.com.pl) do 10 stycznia 2022.

Teksty należy przygotować zgodnie z wymogami edytorskimi.

Zapraszamy do nadsyłania propozycji wydawniczych do nowego numeru czasopisma naukowego „Polisemia” (2/2021), którego tematem przewodnim jest SZALEŃSTWO.

Szaleństwo jest jednym z lepiej opracowanych i niezmiennie obecnych problemów w kulturze. W niektórych epokach i nurtach szaleństwo zajmuje miejsce szczególne, jako źródło inspiracji czy środek wyrazu. Romantyczne szaleństwo stało się metaforycznym postulatem irracjonalizmu; dla surrealistów (obok marzeń sennych) – jądrem twórczości. Szaleństwo rozumiane jako choroba umysłowa uznać można za interdyscyplinarne pojęcie, na styku nauki i sztuki. Jednak nie należy go definiować jedynie jako stanu psychicznego. Słownik Języka Polskiego wskazuje dodatkowo na dwa inne tropy – szaleństwo rozumiane jako „postępowanie wykraczające poza przeciętne normy, zwyczaje” oraz szaleństwo jako „hulanka, zabawa”. Tym, co w każdym z tych znaczeń zdaje się pozostawać niezmienne, jest dualistyczna natura terminu, łącząca duszę i ciało – bez względu na to, czy uznamy szał jako zaburzenie, chwilowe uniesienie czy przekraczanie granic. Michel Foucault w Historii szaleństwa w dobie klasycyzmu zwraca uwagę, że: „Obłąkany odsłania elementarną prawdę o człowieku, sprowadzoną do jego pierwotnych pragnień, prostych mechanizmów, najwęższych uwarunkowań cielesnych”. Z tym rozpoznaniem doskonale korespondują słowa Jacques’a Lacana, w których podkreślał: „Nie rozumiejąc szaleństwa, nie tylko nie można pojąć istoty bycia człowiekiem, lecz nie można być człowiekiem, nie mając w sobie szaleństwa jako granicy własnej wolności”.

Szaleńczy dualizm jest również oparty na kilku innych antynomiach – i to przez ich pryzmat bywa najczęściej rozpatrywany. Wśród nich warto wymienić: tendencje do genderowej klasyfikacji niektórych chorób psychicznych; kwestię różnic kulturowych w percepcji szaleństwa – od tabuizacji po gloryfikację (chociażby w społecznościach szamańskich); czy aspekt metafizyczny w wyróżnieniu szaleństwa „świeckiego” i boskiego szału.

Proponowany przez nas temat jest więc jedną z tych uniwersalnych ludzkich kondycji, która zdaje się istnieć niejako ponad czasem i terytorium. Jak pisze Samuel Beckett: „Wszyscy rodzimy się szaleni. Niektórzy już tacy pozostają”.

Proponowane zagadnienia:

• Szaleństwo normatywne – szaleństwo patologiczne;

• Anomalia czy normalność;

• Przekleństwo czy wyzwolenie;

• Poetyka obrazowania szaleństwa, język (o)błędny;

• Szaleństwo jako wolność, jako wyraz autentyczności, jako konstytucja podmiotu;

• Szaleństwo represjonowane, pozostające pod nadzorem, kwestia segregacji „szalonych”;

• Szaleństwo i medykalizacja;

• Sakralny wymiar szaleństwa – ekstaza religijna, szaleńcy boży;

• Szaleństwo kobiet, figura XIX-wiecznej histeryczki, topos „wariatki na strychu”;

• Heterotopie dewiacji – obraz szpitali psychiatrycznych;

• Genderowa klasyfikacja chorób;

• Szaleństwo a stan wyjątkowy;

• Choroba psychiczna jako metafora;

• Choroby psychiczne a polityka – biopolityka, eugenika;

• Szaleństwo a geniusz.

Proponowana lista zagadnień nie wyczerpuje problematyki numeru, dlatego zachęcamy do nadsyłania własnych propozycji.

Teksty (wraz z bibliografią, abstraktem i słowami kluczowymi w języku polskim i angielskim) prosimy przesyłać na adres e-mail redakcji (redakcja@polisemia.com.pl) do 1 września 2021.

Teksty należy przygotować zgodnie z wymogami edytorskimi.